2568 การพัฒนาผู้นำและเครือข่ายเกษตรปลอดภัยตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียว (BCG Model) และ Eco Rice จังหวัดเชียงราย 0
รหัสโครงการ
6422
ผู้รับผิดชอบโครงการ
ผศ.ดร.กษิดิศ ใจผาวัง 092-295-4652
หน่วยงาน
มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย
ชื่อโครงการ
การพัฒนาผู้นำและเครือข่ายเกษตรปลอดภัยตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียว (BCG Model) และ Eco Rice จังหวัดเชียงราย
พิกัด
ละติจูด : 19.980467
ลองติจูด : 99.851442
ผู้รับผิดชอบ
วัตถุประสงค์
1. เพื่อพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตนวัตกรรมสินค้าในการผลิตข้าวให้แก่เครือข่ายเกษตรปลอดภัยตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียว (BCG Model) และ Eco Rice จังหวัดเชียงราย
2. เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ในการการพัฒนาช่องทางการตลาดและการตลาดในยุคดิจิทัลให้แก่เครือข่ายเกษตรปลอดภัยตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียว (BCG Model) และ Eco Rice จังหวัดเชียงราย
3. เพื่อถ่ายทอดองค์ความในการเป็นผู้ประกอบการและการจัดการการรวมกลุ่ม สร้างการรวมกลุ่มอย่างเป็นทางการให้แก่เครือข่ายเกษตรปลอดภัยตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียว (BCG Model) และ Eco Rice จังหวัดเชียงราย
ตัวชี้วัด
งบประมาณอนุมัติ
170,500
งบประมาณที่ใช้
170,500
งบประมาณที่เหลือ
ใช้หมด
ข้อเสนอโครงการ
รายงานฉบับสมบูรณ์
ยืนยันโครงการ
ผู้รับบริการ(แผน)
100
ผู้รับบริการ(จริง)
162
ติดตามผล
162
นำไปใช้ประโยชน์
162
มูลค่าทางเศรษฐกิจ
1
ความพึงพอใจ
89
ปัจจัยนำเข้า
ผลผลิต
แผน
ผล 1. จำนวนคนที่ได้รับการถ่ายทอดความรู้ทักษะ 162 คน 2. จำนวนความรู้ ทักษะที่ถ่ายทอดให้กลุ่มเป้าหมาย 2 หลักสูตร 3. จำนวนผู้นำการเปลี่ยนแปลงด้าน วทน. (STI changemakers) ที่สามารถถ่ายทอดความรู้ให้ผู้อื่นได้ 27 คน 4. ร้อยละความพึงพอใจของผู้รับบริการ 88.58% 5. จำนวนผู้นำความรู้ ทักษะที่ได้รับไปใช้ประโยชน์ 162 คน 6. สัดส่วนมูลค่าทางเศรษฐกิจที่จะเกิดขึ้น 1 1
ผล 1. จำนวนคนที่ได้รับการถ่ายทอดความรู้ทักษะ 162 คน 2. จำนวนความรู้ ทักษะที่ถ่ายทอดให้กลุ่มเป้าหมาย 2 หลักสูตร 3. จำนวนผู้นำการเปลี่ยนแปลงด้าน วทน. (STI changemakers) ที่สามารถถ่ายทอดความรู้ให้ผู้อื่นได้ 27 คน 4. ร้อยละความพึงพอใจของผู้รับบริการ 88.58% 5. จำนวนผู้นำความรู้ ทักษะที่ได้รับไปใช้ประโยชน์ 162 คน 6. สัดส่วนมูลค่าทางเศรษฐกิจที่จะเกิดขึ้น 1 1
ผลลัพธ์
แผน
ผล ปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 โครงการได้ดำเนินการถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับแนวทางการผลิตแบบ BCG และ Eco Rice ให้แก่เกษตรกรจำนวน 100 ราย พร้อมทั้งคัดเลือกและพัฒนาผู้นำเกษตรกรต้นแบบจำนวน 10 ราย เพื่อเป็นแกนนำการเปลี่ยนแปลงในพื้นที่ ผลลัพธ์เบื้องต้นที่เกิดขึ้น คือ เกษตรกรเริ่มลดการใช้สารเคมีในการเพาะปลูกและปรับเข้าสู่ระบบการผลิตเกษตรปลอดภัย ซึ่งถือเป็นรากฐานสำคัญในการยกระดับคุณภาพการผลิตในระยะต่อไป ปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 การดำเนินงานได้ขยายผลจากผู้นำเกษตรกรต้นแบบไปสู่เกษตรกรรายใหม่ รวมทั้งสิ้น 150 ราย โดยมีการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านมาตรฐานการผลิตสินค้าเกษตรปลอดภัย ผลลัพธ์ที่ปรากฏ ได้แก่ การลดต้นทุนการผลิตด้านปัจจัยการเกษตร เช่น ปุ๋ยเคมี ฮอร์โมน และสารเคมีกำจัดศัตรูพืช ลงได้ร้อยละ 50100 ผลผลิตข้าวเพิ่มขึ้นร้อยละ 1533 และมีรายได้เสริมจากระบบเกษตรผสมผสานเพิ่มขึ้นร้อยละ 50100 อีกทั้งยังเกิดความร่วมมือระหว่างเกษตรกร หน่วยงานราชการ และสถาบันการศึกษาในพื้นที่ ซึ่งช่วยสร้างความเข้มแข็งให้กับเครือข่ายเกษตรกรในระดับชุมชน ปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 โครงการได้มุ่งเน้นการพัฒนาศักยภาพของเกษตรกรในด้านการสร้างนวัตกรรมจากผลผลิตข้าว การตลาดดิจิทัล และการประกอบการ เพื่อยกระดับความสามารถในการแข่งขันและการจัดการธุรกิจเกษตร พร้อมทั้งมีการจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชน วิสาหกิจชุมชนเกษตรยั่งยืนเชียงราย เพื่อสร้างความเข้มแข็งและการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น ได้แก่ การลดต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 6,00010,000 บาทต่อฤดูกาล การเพิ่มรายได้สุทธิเฉลี่ย 17,00034,000 บาทต่อครัวเรือนต่อฤดูกาล ตลอดจนการยกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกรและครอบครัว รวมทั้งก่อให้เกิดผลกระทบเชิงบวกต่อสิ่งแวดล้อมในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม สรุปผลการดำเนินงานตลอด 3 ปี จากการดำเนินโครงการ การพัฒนาผู้นำและเครือข่ายเกษตรปลอดภัย BCG Model และ Eco Rice จังหวัดเชียงราย เป็นระยะเวลา 3 ปี (พ.ศ. 25662568) พบว่า โครงการสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ครบถ้วน ทั้งในด้านการสร้างและพัฒนาผู้นำเกษตรกรต้นแบบ การถ่ายทอดองค์ความรู้และมาตรฐานการผลิตเกษตรปลอดภัยแก่เกษตรกร การขยายเครือข่ายสู่เกษตรกรรายใหม่ รวมถึงการพัฒนาศักยภาพด้านนวัตกรรม การตลาด และการประกอบการ เกิดการรวมกลุ่มในรูปแบบวิสาหกิจชุมชนเพื่อสร้างความเข้มแข็งอย่างยั่งยืน ผลลัพธ์ที่สำคัญ ได้แก่ การลดต้นทุนการผลิต การเพิ่มรายได้ของเกษตรกรอย่างมีนัยสำคัญ การยกระดับคุณภาพชีวิตของครอบครัวเกษตรกร และการลดผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม อันสะท้อนให้เห็นว่าโครงการมีประสิทธิผลและประสิทธิภาพสูง สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงเชิงบวกต่อเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม พร้อมทั้งเป็นต้นแบบที่สามารถขยายผลไปสู่พื้นที่อื่นได้อย่างเหมาะสมและยั่งยืน
ผล ปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 โครงการได้ดำเนินการถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับแนวทางการผลิตแบบ BCG และ Eco Rice ให้แก่เกษตรกรจำนวน 100 ราย พร้อมทั้งคัดเลือกและพัฒนาผู้นำเกษตรกรต้นแบบจำนวน 10 ราย เพื่อเป็นแกนนำการเปลี่ยนแปลงในพื้นที่ ผลลัพธ์เบื้องต้นที่เกิดขึ้น คือ เกษตรกรเริ่มลดการใช้สารเคมีในการเพาะปลูกและปรับเข้าสู่ระบบการผลิตเกษตรปลอดภัย ซึ่งถือเป็นรากฐานสำคัญในการยกระดับคุณภาพการผลิตในระยะต่อไป ปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 การดำเนินงานได้ขยายผลจากผู้นำเกษตรกรต้นแบบไปสู่เกษตรกรรายใหม่ รวมทั้งสิ้น 150 ราย โดยมีการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านมาตรฐานการผลิตสินค้าเกษตรปลอดภัย ผลลัพธ์ที่ปรากฏ ได้แก่ การลดต้นทุนการผลิตด้านปัจจัยการเกษตร เช่น ปุ๋ยเคมี ฮอร์โมน และสารเคมีกำจัดศัตรูพืช ลงได้ร้อยละ 50100 ผลผลิตข้าวเพิ่มขึ้นร้อยละ 1533 และมีรายได้เสริมจากระบบเกษตรผสมผสานเพิ่มขึ้นร้อยละ 50100 อีกทั้งยังเกิดความร่วมมือระหว่างเกษตรกร หน่วยงานราชการ และสถาบันการศึกษาในพื้นที่ ซึ่งช่วยสร้างความเข้มแข็งให้กับเครือข่ายเกษตรกรในระดับชุมชน ปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 โครงการได้มุ่งเน้นการพัฒนาศักยภาพของเกษตรกรในด้านการสร้างนวัตกรรมจากผลผลิตข้าว การตลาดดิจิทัล และการประกอบการ เพื่อยกระดับความสามารถในการแข่งขันและการจัดการธุรกิจเกษตร พร้อมทั้งมีการจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชน วิสาหกิจชุมชนเกษตรยั่งยืนเชียงราย เพื่อสร้างความเข้มแข็งและการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น ได้แก่ การลดต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 6,00010,000 บาทต่อฤดูกาล การเพิ่มรายได้สุทธิเฉลี่ย 17,00034,000 บาทต่อครัวเรือนต่อฤดูกาล ตลอดจนการยกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกรและครอบครัว รวมทั้งก่อให้เกิดผลกระทบเชิงบวกต่อสิ่งแวดล้อมในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม สรุปผลการดำเนินงานตลอด 3 ปี จากการดำเนินโครงการ การพัฒนาผู้นำและเครือข่ายเกษตรปลอดภัย BCG Model และ Eco Rice จังหวัดเชียงราย เป็นระยะเวลา 3 ปี (พ.ศ. 25662568) พบว่า โครงการสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ครบถ้วน ทั้งในด้านการสร้างและพัฒนาผู้นำเกษตรกรต้นแบบ การถ่ายทอดองค์ความรู้และมาตรฐานการผลิตเกษตรปลอดภัยแก่เกษตรกร การขยายเครือข่ายสู่เกษตรกรรายใหม่ รวมถึงการพัฒนาศักยภาพด้านนวัตกรรม การตลาด และการประกอบการ เกิดการรวมกลุ่มในรูปแบบวิสาหกิจชุมชนเพื่อสร้างความเข้มแข็งอย่างยั่งยืน ผลลัพธ์ที่สำคัญ ได้แก่ การลดต้นทุนการผลิต การเพิ่มรายได้ของเกษตรกรอย่างมีนัยสำคัญ การยกระดับคุณภาพชีวิตของครอบครัวเกษตรกร และการลดผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม อันสะท้อนให้เห็นว่าโครงการมีประสิทธิผลและประสิทธิภาพสูง สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงเชิงบวกต่อเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม พร้อมทั้งเป็นต้นแบบที่สามารถขยายผลไปสู่พื้นที่อื่นได้อย่างเหมาะสมและยั่งยืน
ผลกระทบ
แผน
ผล 3.2.1 ผลทางเศรษฐกิจ จากการดำเนินการโครงการ คณะผู้ดำเนินโครงการได้มีการศึกษาผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจ รวมทั้งสิ้น 3 ปี ในการถ่ายทอดองค์ความรู้และพัฒนาทักษะการทำการเกษตรตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียวและ Eco Rice 1) ต้นทุนในการปลูกข้าวของเกษตรกรลดลง สามารถประหยัดต้นทุนในการผลิตข้าวได้ดังนี้ ปัจจัยการผลิต ต้นทุนที่ลดลง (ร้อยละ) หมายเหตุ 1. ปุ๋ยเคมี 50 100%* *สำหรับเกษตรกรที่มีการปรับเปลี่ยนการทำการเกษตรโดยการทำเกษตรแบบอินทรีย์เต็มรูปแบบ 2. ฮอร์โมน 50 100%* 3. สารเคมีกำจัดศัตรูพืช 60 100%* 4. สารเคมีในการกำจัดวัชพืช 60 100%* 5. ค่าใช้จ่ายในครัวเรือน 25-38% 2) รายได้ที่เพิ่มขึ้น จากการทำการทำการเกษตรตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียวและ Eco Rice รายการ เพิ่มขึ้น (ร้อยละ) หมายเหตุ 1. ผลผลิตข้าว 15 33 %* *ขึ้นอยู่กับสายพันธ์ข้าวที่ปลูก 2. การมีรายได้เพิ่มนอกจากการจำหน่ายข้าว 50 100%* การจำหน่ายผลิตภัณฑ์จากการทำการเกษตรผสมผสานตามแนวคิด Eco Rice 3) การจัดตั้งวิสาหกิจชุมชนเพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานของเครือข่ายอย่างต่อเนื่องทำให้กลุ่มเกิดผลิตภัณฑ์ที่เป็นนวัตกรรมของกลุ่ม ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่เข้าไปช่วยเสริมความเข้มแข็งของห่วงโซ่อุปทานที่เกิดจากองค์ความรู้ที่มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีตลอดระยะเวลา 3 ปี ซึ่งจะเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเกษตรกรทั่วไปในการลดต้นทุนการผลิต การซื้อและพึ่งพาปัจจัยการผลิตทางการเกษตรประเภทสารเคมีต่างๆ อีกทั้งรายได้ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตก็จะมีการแบ่งปันกันระหว่างสมาชิกของวิสาหกิจชุมชนที่ตั้งขึ้นมากใหม่นี้ ทำให้เกิดรายได้เพิ่มให้แก่สมาชิกต่อไป ซึ่งประกอบด้วยนวัตกรรม 4 รายการได้แก่ 1. สารชีวภาพในการบำรุงดิน 2. สารชีวภาพในป้องกันศัตรูพืชและแมลง 3. สารชีวภาพในการบำรุงต้นพืช 4. สารชีวภาพในการบำรุงและเร่งการออกดอกออกผล นอกจากนี้เครือข่ายเกษตรกรได้มีการสร้างตรามาตรฐานสินค้าสำหรับผลิตภัณฑ์ของสมาชิกของกลุ่ม เพื่อเป็นเครื่องยืนยันถึงแหล่งกำเนิด คุณภาพและมาตรฐานของการเพาะปลูกแบบอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมภายใต้แนวคิด Eco Rice และ BCG โมเดล ภาพที่ 6 ภาพเครื่องหมายยืนยันแหล่งกำเนิด และรับรองคุณภาพมาตรฐานของกลุ่ม 3.2.2 ผลทางสังคม ความยั่งยืนทางด้านสังคม ในการดำเนินโครงการครั้งนี้ ทำให้เกิดเครือข่ายเกษตรกรผู้ปลูกข้าวตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียวและ Eco Rice โดยมีสมาชิกทั้งหมดที่ได้รับการขยายผลองค์ความรู้เพื่อนำไปใช้ประโยชน์จำนวน 162 คน และผู้นำเกษตรกรได้รับประสบการณ์การถ่ายทอดองค์ความรู้ให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ จำนวน 27 คน พื้นที่ที่ได้รับการพัฒนาจำนวน 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอแม่สาย อำเภอเชียงแสน และอำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย โดยความยั่งยืนด้านสังคมที่เกิดขึ้น ประกอบด้วย 1. เครือข่ายเกษตรกรที่มีความร่วมมือกันในการยกระดับการปลูกข้าวมุ่งสู่การผลิตข้าวแบบปลอดภัย 2. เกษตรกรการมีการรวมกลุ่ม เกิดกิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อนำไปประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับการทำการเกษตรของตนเอง เพิ่มเติมนอกจากการปลุกข้าว ยังขยายผลไปยังการประกอบอาชีพอื่นๆ เช่น การทำสวนผัก ผลไม้ และการเลี้ยงสัตว์ 3. ครอบครัวของเกษตรกรมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ทั้งความมั่นคงในด้านอาชีพ การมีงานทำและมีรายได้ที่มั่นคงจาการทำการเกษตร 4. มีการรวมกลุ่มของเกษตรกรที่อยู่ภายใต้โครงการในการจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานของกลุ่มต่อไปในอนาคต โดยมีเกษตรกรผู้เริ่มก่อตั้งรวมทั้งสิ้น 27 คน ประกอบด้วยตัวแทนเกษตรกรรวม 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอแม่สาย อำเภอแม่จันและอำเภอเชียงแสน 3.2.3 ผลทางสิ่งแวดล้อม 1. สิ่งแวดล้อมได้รับผลกระทบจากการผลิตข้าวลดลง เช่น การลดการเผาตอซังข้าว การลด การใช้สารเคมี การใช้ปุ๋ยเคมี ในทางการเกษตร 2. คุณภาพดินดีขึ้น การลดการใช้ปุ๋ยและสารเคมีทางการเกษตร ปรับเปลี่ยนมาใช้สารอินทรีย์ ทำให้คุณภาพดินในแปลงนาของเกษตรกรมีคุณภาพดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง 3. คุณภาพของน้ำ การปนเปื้อนสารเคมีจากแปลงนาข้าวลงสู่แม่น้ำ ลดลง เนื่องจากการลด เลิกใช้สารเคมีทางการเกษตร สรุปกิจกรรมที่บรรลุเป้าหมายตามแผนการดำเนินงานของโครงการ (ตั้งแต่ปี 2566 - 2568) - ปีที่ 1 (พ.ศ. 2566) การดำเนินงานบรรลุเป้าหมายตามแผนการดำเนินงานของโครงการในทุกด้าน ความสำเร็จสำคัญในการดำเนินงานในปีที่ 1 คือ การสร้างสรรค์องค์ความรู้ในการปลูกข้าวแบบ Eco Rice และ BCG โมเดล พัฒนาเป็นหลักสูตร มหาวิทยาลัยชาวนา เพื่อใช้ในการขยายผลในปีที่ 2 และเป็นองค์ความรู้สำหร้บการเผยแผร่ให้แก่เกษตรกรในพื้นที่อื่นๆ - ปีที่ 2 (พ.ศ. 2567) การดำเนินงานบรรลุเป้าหมายตามแผนการดำเนินงานของโครงการในทุกด้าน ความสำเร็จสำคัญในการดำเนินงานในปีที่ 2 คือ การต่อยอดองค์ความรู้ผ่านผู้นำเกษตรกร ทำให้มีการขยายพื้นที่ในการดำเนินงานไปถึง 3 อำเภอ ประกอบด้วย อำเภอแม่สาย อำเภอแม่จัน และอำเภอเชียงแสน มีเกษตรกรที่สนใจเข้าร่วมรับการถ่ายทอดองค์ความรู้มากกว่าเป้าหมายที่ตั้งไว้ - ปีที่ 3 (พ.ศ. 2568) การดำเนินงานบรรลุเป้าหมายตามแผนการดำเนินงานของโครงการในทุกด้าน ความสำเร็จสำคัญในการดำเนินงานในปีที่ 3 คือ การสร้างการรวมกลุ่มของเครือข่ายเกษตรกรให้กลายเป็นกลุ่มที่เป็นทางการ เพื่อเชื่อมโยงและยึดรั้งความสัมพันธ์ของเครือข่ายเกษตรกรใน 3 อำเภอ เพื่อประโยชน์ในการขับเคลื่อนการดำเนินงานของโครงการต่อไปในอนาคต
ผล 3.2.1 ผลทางเศรษฐกิจ จากการดำเนินการโครงการ คณะผู้ดำเนินโครงการได้มีการศึกษาผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจ รวมทั้งสิ้น 3 ปี ในการถ่ายทอดองค์ความรู้และพัฒนาทักษะการทำการเกษตรตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียวและ Eco Rice 1) ต้นทุนในการปลูกข้าวของเกษตรกรลดลง สามารถประหยัดต้นทุนในการผลิตข้าวได้ดังนี้ ปัจจัยการผลิต ต้นทุนที่ลดลง (ร้อยละ) หมายเหตุ 1. ปุ๋ยเคมี 50 100%* *สำหรับเกษตรกรที่มีการปรับเปลี่ยนการทำการเกษตรโดยการทำเกษตรแบบอินทรีย์เต็มรูปแบบ 2. ฮอร์โมน 50 100%* 3. สารเคมีกำจัดศัตรูพืช 60 100%* 4. สารเคมีในการกำจัดวัชพืช 60 100%* 5. ค่าใช้จ่ายในครัวเรือน 25-38% 2) รายได้ที่เพิ่มขึ้น จากการทำการทำการเกษตรตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียวและ Eco Rice รายการ เพิ่มขึ้น (ร้อยละ) หมายเหตุ 1. ผลผลิตข้าว 15 33 %* *ขึ้นอยู่กับสายพันธ์ข้าวที่ปลูก 2. การมีรายได้เพิ่มนอกจากการจำหน่ายข้าว 50 100%* การจำหน่ายผลิตภัณฑ์จากการทำการเกษตรผสมผสานตามแนวคิด Eco Rice 3) การจัดตั้งวิสาหกิจชุมชนเพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานของเครือข่ายอย่างต่อเนื่องทำให้กลุ่มเกิดผลิตภัณฑ์ที่เป็นนวัตกรรมของกลุ่ม ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่เข้าไปช่วยเสริมความเข้มแข็งของห่วงโซ่อุปทานที่เกิดจากองค์ความรู้ที่มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีตลอดระยะเวลา 3 ปี ซึ่งจะเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเกษตรกรทั่วไปในการลดต้นทุนการผลิต การซื้อและพึ่งพาปัจจัยการผลิตทางการเกษตรประเภทสารเคมีต่างๆ อีกทั้งรายได้ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตก็จะมีการแบ่งปันกันระหว่างสมาชิกของวิสาหกิจชุมชนที่ตั้งขึ้นมากใหม่นี้ ทำให้เกิดรายได้เพิ่มให้แก่สมาชิกต่อไป ซึ่งประกอบด้วยนวัตกรรม 4 รายการได้แก่ 1. สารชีวภาพในการบำรุงดิน 2. สารชีวภาพในป้องกันศัตรูพืชและแมลง 3. สารชีวภาพในการบำรุงต้นพืช 4. สารชีวภาพในการบำรุงและเร่งการออกดอกออกผล นอกจากนี้เครือข่ายเกษตรกรได้มีการสร้างตรามาตรฐานสินค้าสำหรับผลิตภัณฑ์ของสมาชิกของกลุ่ม เพื่อเป็นเครื่องยืนยันถึงแหล่งกำเนิด คุณภาพและมาตรฐานของการเพาะปลูกแบบอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมภายใต้แนวคิด Eco Rice และ BCG โมเดล ภาพที่ 6 ภาพเครื่องหมายยืนยันแหล่งกำเนิด และรับรองคุณภาพมาตรฐานของกลุ่ม 3.2.2 ผลทางสังคม ความยั่งยืนทางด้านสังคม ในการดำเนินโครงการครั้งนี้ ทำให้เกิดเครือข่ายเกษตรกรผู้ปลูกข้าวตามแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจสีเขียวและ Eco Rice โดยมีสมาชิกทั้งหมดที่ได้รับการขยายผลองค์ความรู้เพื่อนำไปใช้ประโยชน์จำนวน 162 คน และผู้นำเกษตรกรได้รับประสบการณ์การถ่ายทอดองค์ความรู้ให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ จำนวน 27 คน พื้นที่ที่ได้รับการพัฒนาจำนวน 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอแม่สาย อำเภอเชียงแสน และอำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย โดยความยั่งยืนด้านสังคมที่เกิดขึ้น ประกอบด้วย 1. เครือข่ายเกษตรกรที่มีความร่วมมือกันในการยกระดับการปลูกข้าวมุ่งสู่การผลิตข้าวแบบปลอดภัย 2. เกษตรกรการมีการรวมกลุ่ม เกิดกิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อนำไปประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับการทำการเกษตรของตนเอง เพิ่มเติมนอกจากการปลุกข้าว ยังขยายผลไปยังการประกอบอาชีพอื่นๆ เช่น การทำสวนผัก ผลไม้ และการเลี้ยงสัตว์ 3. ครอบครัวของเกษตรกรมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ทั้งความมั่นคงในด้านอาชีพ การมีงานทำและมีรายได้ที่มั่นคงจาการทำการเกษตร 4. มีการรวมกลุ่มของเกษตรกรที่อยู่ภายใต้โครงการในการจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานของกลุ่มต่อไปในอนาคต โดยมีเกษตรกรผู้เริ่มก่อตั้งรวมทั้งสิ้น 27 คน ประกอบด้วยตัวแทนเกษตรกรรวม 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอแม่สาย อำเภอแม่จันและอำเภอเชียงแสน 3.2.3 ผลทางสิ่งแวดล้อม 1. สิ่งแวดล้อมได้รับผลกระทบจากการผลิตข้าวลดลง เช่น การลดการเผาตอซังข้าว การลด การใช้สารเคมี การใช้ปุ๋ยเคมี ในทางการเกษตร 2. คุณภาพดินดีขึ้น การลดการใช้ปุ๋ยและสารเคมีทางการเกษตร ปรับเปลี่ยนมาใช้สารอินทรีย์ ทำให้คุณภาพดินในแปลงนาของเกษตรกรมีคุณภาพดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง 3. คุณภาพของน้ำ การปนเปื้อนสารเคมีจากแปลงนาข้าวลงสู่แม่น้ำ ลดลง เนื่องจากการลด เลิกใช้สารเคมีทางการเกษตร สรุปกิจกรรมที่บรรลุเป้าหมายตามแผนการดำเนินงานของโครงการ (ตั้งแต่ปี 2566 - 2568) - ปีที่ 1 (พ.ศ. 2566) การดำเนินงานบรรลุเป้าหมายตามแผนการดำเนินงานของโครงการในทุกด้าน ความสำเร็จสำคัญในการดำเนินงานในปีที่ 1 คือ การสร้างสรรค์องค์ความรู้ในการปลูกข้าวแบบ Eco Rice และ BCG โมเดล พัฒนาเป็นหลักสูตร มหาวิทยาลัยชาวนา เพื่อใช้ในการขยายผลในปีที่ 2 และเป็นองค์ความรู้สำหร้บการเผยแผร่ให้แก่เกษตรกรในพื้นที่อื่นๆ - ปีที่ 2 (พ.ศ. 2567) การดำเนินงานบรรลุเป้าหมายตามแผนการดำเนินงานของโครงการในทุกด้าน ความสำเร็จสำคัญในการดำเนินงานในปีที่ 2 คือ การต่อยอดองค์ความรู้ผ่านผู้นำเกษตรกร ทำให้มีการขยายพื้นที่ในการดำเนินงานไปถึง 3 อำเภอ ประกอบด้วย อำเภอแม่สาย อำเภอแม่จัน และอำเภอเชียงแสน มีเกษตรกรที่สนใจเข้าร่วมรับการถ่ายทอดองค์ความรู้มากกว่าเป้าหมายที่ตั้งไว้ - ปีที่ 3 (พ.ศ. 2568) การดำเนินงานบรรลุเป้าหมายตามแผนการดำเนินงานของโครงการในทุกด้าน ความสำเร็จสำคัญในการดำเนินงานในปีที่ 3 คือ การสร้างการรวมกลุ่มของเครือข่ายเกษตรกรให้กลายเป็นกลุ่มที่เป็นทางการ เพื่อเชื่อมโยงและยึดรั้งความสัมพันธ์ของเครือข่ายเกษตรกรใน 3 อำเภอ เพื่อประโยชน์ในการขับเคลื่อนการดำเนินงานของโครงการต่อไปในอนาคต
รายงานความก้าวหน้า
ไตรมาส | ผลการดำเนินงาน | งบประมาณที่ใช้ | ผู้รับบริการ |
---|---|---|---|
4 [20602] |
รายงานโดย ผศ.ดร.กษิดิศ ใจผาวัง วันที่รายงาน 30/09/2568 [20602] |
170500 | 162 |