กิจกรรมที่ 1. อบรมสัมมนาหมู่บ้านแม่ข่ายวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ประจำปี 2560 วันที่ 17-19 มกราคม 2560 ณ.กรมพัฒนาที่ดิน จังหวัดกรุงเทพมหานคร และ โครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา จังหวัดกรุงเทพมหานคร

รายชื่อผู้เข้าร่วมศึกษาดูงาน จำนวน 4 ราย
1. นายเสมอ กระจ่างจิต
2. นายถวิล ศรีสมศักดิ์
3. นายประถม ผุยหัวดง
4. นายบุญส่ง ดำเนินงาน

ผลลัพธ์ของกิจกรรม – กลุ่มฯได้เรียนรู้วิธีการดำเนินงานโดยยึดแนวพระราชดำริของพระองค์ เรื่อง เศรษฐกิจพอเพียง ให้เกษตรกรสามารถพึ่งพาตนเองได้ควบคู่ไปกั0บการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และมีการนำวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรมาใช้เพื่อก่อประโยชน์ โดยคะแนนประเมินความพึงพอใจผู้เข้าร่วมอบรม มีดังนี้ 1.เรื่อง บทบาทการเป็นวิทยากร 80.56%, 2.การศึกษาดูงานเรื่องดินและปุ๋ย 78.33%, 3.การศึกษาดูงานการเกษตรในพระราชดำริของในหลวง 90.56%, การศึกษาดูงานโครงการส่วนพระองค์ 84.44%

กิจกรรมที่ 2. ฝึกอบรมเทคโนโลยีการผลิตอาหารสัตว์ วันที่ 8 มีนาคม 2560 ณ.ศาลาหมู่บ้านบุตาโสม อำเภอชุมพลบุรี จังหวัดสุรินทร์ ผู้เข้ารับการฝึกอบรม จำนวน 79 ราย โดยมีวิทยากรจากมหาวิทยาลัยนครพนม ได้แก่นายธนพัฒน์ สุระนรากุล และนางสาวจารุวรรณ ศรีสม

ผลลัพธ์ของกิจกรรม – เกษตรกรได้รับความรู้ด้านอาหารสัตว์ สามารถผลิตอาหารสัตว์ไว้ใช้เองได้ โดยใช้วัตถุดิบอาหารสัตว์ในท้องถิ่น ซึ่งสามารถลดต้นทุนในการเลี้ยงสัตว์ได้ โค-กระบือมีสุขภาพสมบูรณ์ขึ้น เนื่องจากมีอาหารสัตว์คุณภาพดี โดยคะแนนประเมินความพึงพอใจผู้เข้าร่วมอบรม 88.56%

กิจกรรมที่ 3. ฝึกอบรมเทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูง วันที่ 30 มีนาคม 2560 ณ.โรงปุ๋ยบ้านบุตาโสม อำเภอชุมพลบุรี จังหวัดสุรินทร์ ผู้เข้ารับการฝึกอบรม จำนวน 60 ราย

ปัญหา/อุปสรรค/การแก้ไข – พื้นที่นาเป็นดินแข็ง เสื่อมโทรม ไถพรวนยาก ต้องใส่ปุ๋ยอินทรีย์เพื่อปรับสภาพดิน เพื่อให้ดินดีขึ้น จึงต้องมีการเรียนรู้การผลิตปุ๋ยอินทรีย์ อินทรีย์เคมี ที่ถูกต้อง

ผลลัพธ์ของกิจกรรม – เกษตรกรสามารถผลิตปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยอินทรีย์เคมีไว้ใช้เองภายในชุมชน หรือจำหน่ายเพื่อสร้างรายได้ และลดการใช้ปุ๋ยเคมี รวมถึงพื้นที่ดินนามีการปรับสภาพให้ดีขึ้นอีกด้วย โดยคะแนนประเมินความพึงพอใจผู้เข้าร่วมอบรม 90.51%

กิจกรรมที่ 4. ฝึกอบรมเทคโนโลยีการผลิตก๊าซชีวภาพ วันที่ 30 มีนาคม 2560 ณ.โรงปุ๋ยบ้านบุตาโสม อำเภอชุมพลบุรี จังหวัดสุรินทร์ ผู้เข้ารับการฝึกอบรม จำนวน 60 ราย

ผลลัพธ์ของกิจกรรม – เกษตรกรสามารถผลิตบ่อก๊าซชีวภาพไว้ใช้เองภายในชุมชนได้ สามารถลดค่าใช้จ่ายภายในครัวเรือนได้ และกากที่ได้จากการหมักก๊าซชีวภาพสามารถนำไปใช้เป็นปุ๋ยได้อีก โดยคะแนนประเมินความพึงพอใจผู้เข้าร่วมอบรม 89.55 %

กิจกรรมที่ 1 เทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูง
วันที่ 1 เมษายน 2560 ณ.โรงปุ๋ยบ้านบุตาโสม ต.เมืองบัว อ.ชุมพลบุรี จ.สุรินทร์
ผลลัพธ์ของกิจกรรม – เกษตรกรได้ผลิตปุ๋ยใช้เองภายในชุมชน ทำให้สามารถลดรายจ่ายด้านการเกษตรลงได้ และได้ใช้ปุ๋ยที่ดีมีคุณภาพ

กิจกรรมที่ 2 เทคโนโลยีการผลิตก๊าซชีวภาพ
วันที่ 1 มิถุนายน 2560 ณ.บ้านบุตาโสม ต.อำนาจ อ.ลืออำนาจ จ.อำนาจเจริญ
ผลลัพธ์ของกิจกรรม – เกษตรกรเกิดความสามัคคีกันภายในหมู่บ้าน ช่วยกันขุด/สร้างบ่อก๊าซชีวภาพ เกษตรกรสามารถผลิตบ่อก๊าซชีวภาพไว้ใช้เองภายในชุมชนได้สามารถ ลดค่าใช้จ่ายภายในครัวเรือนได้ และกากที่ได้จากการหมักก๊าซชีวภาพสามารถนำไปใช้เป็นปุ๋ยได้อีกด้วย

กิจกรรมที่ 3 เทคโนโลยีการผลิตอาหารสัตว์
วันที่ 1 พฤษภาคม 2560 ณ.บ้านบุตาโสม ต.อำนาจ อ.ลืออำนาจ จ.อำนาจเจริญ
ผลลัพธ์ของกิจกรรม – เกษตรกรสามารถผลิตอาหารสัตว์ไว้ใช้เองได้ โดยอาหารสัตว์ที่ผลิตนอกจากผลิตให้โคบริโภคแล้ว ยังสามารถให้ไก่บริโภคได้อีกด้วย

กิจกรรมที่ 1 เทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูง
ผลลัพธ์ของกิจกรรม –กลุ่มได้ผลิตปุ๋ยที่มีคุณภาพไว้ใช้เองภายในชุมชน จำนวน 84 ตัน ทำให้สามารถลดรายจ่ายด้านการเกษตรลงได้ และได้ใช้ปุ๋ยที่ดีมีคุณภาพ ช่วยปรับโครงสร้างของดินให้ดีขี้น

กิจกรรมที่ 2 เทคโนโลยีการผลิตก๊าซชีวภาพ
ผลลัพธ์ของกิจกรรม – กลุ่มฯได้สร้างบ่อก๊าซชีวภาพนำร่อง จำนวน 1 บ่อ เพื่อต่อไปชุมชนสามารถสร้างบ่อก๊าซชีวภาพไว้ใช้เองภายในชุมชนได้ ทำให้สามารถลดค่าใช้จ่ายภายในครัวเรือนลงได้

กิจกรรมที่ 3 เทคโนโลยีการผลิตอาหารสัตว์
ผลลัพธ์ของกิจกรรม – กลุ่มฯได้เริ่มทดลองผลิตอาหารหมูเริ่มต้น จำนวน 500 กิโลกรัม และในปีถัดไปจะผลิตอาหารสัตว์ปีก เช่นเป็ด/ไก่ และอาหารโคเพิ่มขึ้น

ผลการดำเนินงาน

1. จัดงานอบรมสัมมนาเชิงปฏิบัติการการผลิตปุ๋ยอินทรีย์

• ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ การผลิตปุ๋ยอินทรีย์ ณ โรงแรม เพลาเพลิน อ.คูเมือง จ.บุรีรัมย์ จำนวนผู้เข้าร่วม 4 คน วันที่อบรม 26 ธันวาคม 2560
โดย นางรัตนา ตันติศิริวิทย์ ตำแหน่ง นักวิจัยอาวุโส สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย
วัตถุประสงค์ เพื่อสามารถนำเทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ไปใช้ผลิตปุ๋ยให้ได้คุณภาพ และผ่านมาตรฐานไปถ่ายทอดให้ชุมชนใกล้เคียง ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 95.56 %

2. การศึกษาดูงาน ฐานการเรียนรู้ด้านการนำผลผลิตด้านการเกษตร การพัฒนาผลผลิตด้านการเกษตร การสร้างอาชีพ ซึ่งฐานเรียนรู้เหล่านี้ มีหลากหลายให้หมู่บ้านแม่ข่ายได้เลือกนำไปใช้ พร้อมทั้งมีการนำเกร็ดความรู้ด้านวิทยาศาสตร์มาเสริม เพื่อชี้ให้เห็นความเกี่ยวเนื่องกันระหว่างวิทยาศาสตร์และชุมชน

• ศึกษาดูงานฐานเรียนรู้ การแปรรูปผลไม้จากท้ายไร่ จำนวนผู้เข้าร่วม 4 คน วันที่ 26 ธันวาคม 2560 ระดับความพึงพอใจภาพรวม 87.22 %
• ศึกษาดูงานฐานเรียนรู้ ย้อนรอยไทย/การทำขนมจำนวนผู้เข้าร่วม 4 คน วันที่ 26 ธันวาคม 2560 ระดับความพึงพอใจภาพรวม 83.89 %
• ศึกษาดูงานฐานเรียนรู้ การทำสบู่จากกากกาแฟ จำนวนผู้เข้าร่วม 4 คน วันที่ 26 ธันวาคม 2560 ระดับความพึงพอใจภาพรวม 92.22 %
• ศึกษาดูงานฐานเรียนรู้ การเพาะเลี้ยงไม้เมืองหนาว จำนวนผู้เข้าร่วม 4 คน วันที่ 26 ธันวาคม 2560 ระดับความพึงพอใจภาพรวม 86.67 %
• ศึกษาดูงานฐานเรียนรู้ การผลิตจุลินทรีย์จากดิน จำนวนผู้เข้าร่วม 4 คน วันที่ 26 ธันวาคม 2560 ระดับความพึงพอใจภาพรวม 91.67 %
• ศึกษาดูงานฐานเรียนรู้ การผลิตสารไล่แมลง จำนวนผู้เข้าร่วม 4 คน วันที่ 26 ธันวาคม 2560 ระดับความพึงพอใจภาพรวม 90.56 %

3. จัดงานอบรมสัมมนาเชิงปฏิบัติการ สรุปผลการดำเนินงานในปีที่ผ่านร่วมกับคณะกรรมการกลุ่ม พร้อมชี้แจงและแจ้งผลการเข้าร่วมโครงการหมู่บ้านปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงที่ได้รับการสนับสนุนจากกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

• ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ การทดลองปุ๋ยสูตร วว. ระดับเรือนทดลอง ณ โรงแรม เพลาเพลิน อ.คูเมือง จ.บุรีรัมย์ จำนวนผู้เข้าร่วม 4 คน วันที่อบรม 27 ธันวาคม 2560
โดย ดร.ณัฐหทัย สุทธิวงษ์ ตำแหน่ง นักวิจัย สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย
วัตถุประสงค์ เพื่อฝึกการบันทึก การสังเกต และการนำปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงสูตรต่างๆไปใช้ให้เหมาะสมกับนาข้าวในชุมชน ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 93.89 %

4. อบรม/ถ่ายทอดเทคโนโลยี

• เทคโนโลยีการผลิตอาหารสัตว์
จำนวนผู้เข้าอบรม 40 คน วันที่อบรม 20 มีนาคม 2561
โดย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (รศ.ดร.ทรงศักดิ์ จำปาวะดี/รศ.ดร.อานัติ จันทร์ถิระติกุล)
วัตถุประสงค์ เพื่อนำวัตถุดิบในท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้ผลิตอาหารสัตว์ ลดต้นทุน และสามารถผลิตจำหน่ายได้ ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 91 %

อบรม/ถ่ายทอดเทคโนโลยี

1. เทคโนโลยีการผลิตแก็สชีวภาพ
โดย กลุ่มหมู่บ้านแม่ข่ายชุมชนป่าเด็ง ต.ป่าเด็ง อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี (นายโกศล แสงทอง)
วัตถุประสงค์ เพื่อนำวัตถุดิบในท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้ผลิตแก็สชีวภาพ ลดค่าใช้จ่ายภายในครัวเรือน และผลผลิตจากน้ำทิ้งของบ่อแก็สสามารถนำมาเป็นปุ๋ยไปใช้ในการปลูกพืชผักสร้างรายได้เพิ่มขึ้นได้อีกทาง
จำนวนผู้เข้าอบรม 85 คน วันที่อบรม 22 พฤษภาคม 2561 ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 88.23 %

2. อบรมเชิงปฏิบัติการศึกษาการใช้ปุ๋ยในนาข้าวระดับกระถางทดลอง
โดย สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (ดร.ณัฐหทัย สุทธิวงษ์)
วัตถุประสงค์ เพื่อสามารถเปรียบเทียบการเจริญเติบโต และผลผลิตของข้าวในแต่ละกรรมวิธีการทดลองเพื่อหาสูตรที่เหมาะสม และลดต้นทุนในการผลิต
จำนวนผู้เข้าอบรม 64 คน วันที่อบรม 27 เมษายน 2561 ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 92.62 %
จัดเตรียมงานทดลองข้าวในกระถาง และปฏิบัติตามขั้นตอนการทดลอง โดยจำลองจากการปลูกข้าวจริง
• เตรียมโรงเรือน ดิน กระถาง สำหรับการทดลอง
• เตรียมเมล็ดพันธุ์ข้าว เพาะกล้าเพื่อเตรียมปักดำ
• เตรียมปุ๋ยตามกรรมวิธีการทดลอง

3. ดำเนินการผลิตปุ๋ยอินทรีย์จำนวน 60 ตัน ตามเทคโนโลยีที่ได้รับการถ่ายทอด และจัดส่งวิเคราะห์มาตรฐานเพื่อทราบมาตรฐานทุกครั้งที่ดำเนินการผลิต

4. เป็นวิทยากรด้านการบริหารจัดการ และการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ได้อย่างต่อเนื่อง และยั่งยืน
ณ โรงแรมทองธารินทร์ อ.เมือง จ.สุรินทร์ วันที่ 12 มิถุนายน 2561

ผลการดำเนินงาน
1. ดำเนินการผลิตปุ๋ยอินทรีย์เพิ่มอีกจำนวน 40 ตัน รวมทั้งหมดกลุ่มผลิตได้ในปีนี้ จำนวน 100 ตัน ตามเทคโนโลยีที่ได้รับการถ่ายทอด และจัดส่งวิเคราะห์มาตรฐานเพื่อทราบมาตรฐานทุกครั้งที่ดำเนินการผลิต
วัตถุประสงค์ ผลิตปุ๋ยอินทรีย์ให้เพียงพอกับความต้องการของชุมชน และสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภคโดยการนำส่งตัวอย่างให้ วว.วิเคราะห์มาตรฐานทุกครั้งที่ผลิต

2. ดำเนินการผลิตอาหารสัตว์ โดยการจัดซื้อวัตถุดิบบางส่วนที่มีในท้องถิ่น
วัตถุประสงค์ หลังจากได้รับการอบรม ชุมชนบ้านบุตาโสมได้ดำเนินการในด้านการผลิตอาหารสัตว์ เพื่อจำหน่ายให้สมาชิก และสามารถลดต้นทุนได้จริง เกิดประโยชน์ภายในชุมชน และหมู่บ้านใกล้เคียง

3. ศึกษาการใช้ปุ๋ยในนาข้าวระดับกระถางทดลอง
จัดเตรียมงานทดลองข้าวในกระถาง และปฏิบัติตามขั้นตอนการทดลอง โดยจำลองจากการปลูกข้าวจริง ซึ่งในช่วงระยะเดือนมิถุนายน ถึงกันยายน มีรายละเอียดการปฏิบัติงาน ดังนี้
• เตรียมปุ๋ยตามกรรมวิธีการทดลอง
• จดบันทึกการเจริญเติบโตของทุกกรรมวิธีการทดลอง
• ดูแลการให้น้ำ และกำจัดแมลง
กิจกรรมการศึกษาการใช้ปุ๋ยในนาข้าวระดับกระถางทดลอง เพื่อสร้างให้สมาชิกในกลุ่มรู้จัก ช่างสังเกต
รู้จักจดบันทึก มีความละเอียดเห็นความแตกต่างของสูตรปุ๋ยที่ทดลอง เพื่อสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการทำการเกษตรของเกษตรกรในชุมชนต่อไป

4. การประเมินแม่ข่าย
คณะกรรมการจากกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และมหาวิทยาลัยนครพนม โดยมีคณะกรรมการเข้าร่วมการประเมิน ดังนี้ นายคณิต ถิรวนิชย์ นายภูมินันท์ ทัดทียม น.ส.ปวีณา สังข์ศรีอินทร์ นายวิภาค สุวรรณสุข นางวณิตา หมั่นเรียน นางอาภาพร สอนธุสาร และ นายปิติณัช ไศลบาท ประเมินหมู่บ้านแม่ข่าย วันที่ 9 สิงหาคม 2561 ณ บ้านบุตาโสม ต.เมืองบัว อ.ชุมพลบุรี จ.สุรินทร์ กลุ่มเกษตรกรผู้เข้าร่วมจำนวน 30 คน
สรุปประเด็นการประเมิน
1. ทางกลุ่มต้องการพัฒนาการผลิตปุ๋ยที่รับรองมาตรฐานให้เกิดบรรจุภัณฑ์ที่ชัดเจน โดยการขึ้นทะเบียนปุ๋ยในเชิงพานิช และสามารถจัดจำหน่ายให้กับผู้ซื้อในกลุ่มต่างๆได้ โดยในข้อมูลการขึ้นทะเบียน ด้านคุณภาพปุ๋ยอินทรีย์ ให้นำปุ๋ยไปวิเคราะห์กับทางกรมวิชาการเกษตรเพื่อให้ถูกต้องตามหลักการในการผลิตปุ๋ย เจ้าหน้าที่ทางกระทรวงวิทย์ฯรับเรื่องเพื่อประสานข้อมูลที่ถูกต้อง และส่งให้กับกลุ่มเพื่อสามารถดำเนินการได้ต่อไป
2. แผนงานในปี 2561ที่ต้องดำเนินการต่อเนื่อง คือการผลิตปุ๋ยอีกจำนวน 40 ตัน ดำเนินการผลิตอาหารสัตว์ในเดือนกันยายนนี้ และติดตามผลแปลงกระถางทดลอง

1. ถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่ลูกข่าย

• หมู่บ้านปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงบ้านบุตาโสมได้ถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงให้กับชุมชน ต.สลักได อ.เมือง จ.สุรินทร์ จำนวนผู้เข้าร่วม 46 คน วันที่อบรม 7 พฤศจิกายน 2561
โดย นายเสมอ กระจ่างจิต ที่ปรึกษากลุ่ม
วัตถุประสงค์ เพื่อให้ชุมชนได้รับความรู้ และผลิตปุ๋ยได้ถูกต้องตามหลักวิชาการ สร้างความเชื่อมั่นในคุณภาพปุ๋ยที่ผลิตให้กับผู้ใช้ และมีการบริหารจัดการกลุ่มที่ดี
ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 87.44 %

2. จัดงานอบรมสัมมนาเชิงปฏิบัติการ และศึกษาดูงาน

• ศึกษาดูงาน วันที่ 22 พฤศจิกายน 2561 งานขับเคลื่อน Thailand 4.0 ด้วยวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และนวัตกรรม โดยการนำ 108 นวัตกรรมเกษตร ซึ่งมีหลากหลายเทคโนโลยีให้หมู่บ้านแม่ข่ายได้เลือกนำไปใช้ สร้างโอกาสให้ผู้เข้าชมนิทรรศการได้ศึกษาเทคโนโลยีต่างๆเห็นความเกี่ยวเนื่องกันระหว่างวิทยาศาสตร์และชุมชน

• ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ หลักสูตรพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนด้วย วทน. (บลูเบอรี่ฯ และน้ำสมุนไพรฯ)
ณ พาร์คแอดสยาม เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร จำนวนผู้เข้าร่วม 4 คน วันที่อบรม 23 พฤศจิกายน 2561
โดย วิทยากรจาก มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร
วัตถุประสงค์ เพื่อสามารถนำเทคโนโลยีหลักสูตรพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนด้วย วทน. (บลูเบอรี่ฯ และน้ำสมุนไพรฯ) นำไปใช้ในการพัฒนาอาชีพเสริมภายในชุมชน
ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 93.33 %

3. ศึกษาการใช้ปุ๋ยในผักระดับกระถางทดลอง

จำนวนผู้เข้าร่วมอบรม 71 คน วันที่อบรม 21 พฤศจิกายน 2561
จัดเตรียมงานทดลองผักในกระถาง และปฏิบัติตามขั้นตอนการทดลอง โดยจำลองจากการปลูกผักขาวปลี ซึ่ง มีรายละเอียดการปฏิบัติงาน ดังนี้

• เตรียมปุ๋ยตามกรรมวิธีการทดลอง

• จดบันทึกการเจริญเติบโตของทุกกรรมวิธีการทดลอง

• ดูแลการให้น้ำ และกำจัดแมลง
วัตถุประสงค์ เพื่อให้ชุมชนได้เรียนรู้ทดลองเปรียบเทียบ รู้จักสังเกต และการจดบันทึก เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนา และปรับปรุงผลผลิตทางการเกษตรในพื้นที่ต่อไป
ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 88.42 %

4. อบรม/ถ่ายทอดเทคโนโลยี

• เทคโนโลยีการผลิตปลาป่นเพื่อผลิตอาหารสัตว์
จำนวนผู้เข้าอบรม 60 คน วันที่อบรม 17 มกราคม 2562
โดย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี (ผศ.ดร.สุทิศา เข็มผะกา/นายพชร พะศรี)
วัตถุประสงค์ เพื่อนำวัตถุดิบเหลือทิ้งในท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้เป็นส่วนผสมในการผลิตอาหารสัตว์ ลดต้นทุน และสามารถผลิตจำหน่ายได้ ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 87.98 %

1. อบรม/ถ่ายทอดเทคโนโลยี

• เทคโนโลยีการผลิตอาหารสัตว์จากวัตถุดิบในชุมชน
จำนวนผู้เข้าอบรม 57 คน วันที่อบรม 2 เมษายน 2562
โดย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี (ผศ.ดร.สุทิศา เข็มผะกา/นายพชร พะศรี/นายภัทรพงศ์ ใจสุข)
วัตถุประสงค์ เพื่อเพิ่มมูลค่าวัตถุดิบในท้องถิ่น เช่นข้าวโพด มันสำปะหลัง โปรตีนจากปลาป่น ลดต้นทุนในการซื้ออาหารสัตว์จากร้านค้า ผลิตอาหารสัตว์ได้ตรงกับความต้องการของสัตว์แต่ละชนิด สัตว์มีการเจริญเติบโตโดยไม่ต้องใช้สารเร่ง ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 89.79 %

2. ถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่ลูกข่าย

• หมู่บ้านปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงบ้านบุตาโสมได้ถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงให้กับชุมชน ต.ปราสาท อ.บ้านด่าน จ.บุรีรัมย์ จำนวนผู้เข้าร่วม 51 คน วันที่อบรม 22 พฤษภาคม 2562
โดย นายเสมอ กระจ่างจิต ที่ปรึกษากลุ่ม
วัตถุประสงค์ เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับมูลสัตว์ ให้ชุมชนนำมูลสัตว์ผลิตปุ๋ยอินทรีย์ได้ถูกต้องตามหลักวิชาการ ได้ปุ๋ยที่มีคุณภาพเพื่อใช้กับพื้นที่การเกษตร ลดการใช้ปุ๋ยเคมีสามารถก้าวสู่เกษตรอินทรีย์ได้ในอนาคต ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 86.03 %

• หมู่บ้านปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงบ้านบุตาโสมได้ถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงให้กับชุมชน ต.พระบุ อ.พระยืน จ.ขอนแก่น จำนวนผู้เข้าร่วม 50 คน วันที่อบรม 30 พฤษภาคม 2562
โดย นายเสมอ กระจ่างจิต ที่ปรึกษากลุ่ม
วัตถุประสงค์ เพื่อให้ชุมชนได้รับความรู้ในเรื่องการผลิตปุ๋ยให้ถูกต้องตามหลักวิชาการ สร้างความเชื่อมั่นในการผลิต และการใช้ปุ๋ยให้กับชุมชน และให้ชุมชนสามารถบริหารจัดการกลุ่มในการผลิตปุ๋ยได้ต่อเนื่องและเกิดความยั่งยืน ลดต้นทุนในการทำการเกษตร ระดับความพึงพอใจในภาพรวม 88.25 %

3. ติดตามผลการดำเนินงาน

1. ดำเนินการติดตั้งถุงแก็สชีวภาพ กลุ่มได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตแก็สชีวภาพในปี 2560 และ 2561 โดยมีการปฏิบัติจริงเพื่อให้ชุมชนสามารถติดตั้งแก็สชีวภาพเองได้ ในปี 2562 กลุ่มได้รับการสนับสนุนถุงแก็สชีวภาพต้นแบบ จำนวน 3 ครัวเรือน โดยการติดตั้งของคณะกรรมการ และสมาชิกในกลุ่ม สามารถตอบโจทย์ของการเรียนรู้และปฏิบัติได้จริงและสามารถแก้ปัญหาได้
วัตถุประสงค์ เพื่อ ลดค่าใช้จ่ายภายในครัวเรือน และผลผลิตจากน้ำทิ้งของบ่อแก็สสามารถนำมาเป็นปุ๋ยไปใช้ในการปลูกพืชผักสร้างรายได้เพิ่มขึ้นได้อีกทาง

2. ผลิตสารชีวภัณฑ์ในการกำจัดศัตรูพืช เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม 2562 สำนักงานเกษตรอำเภอชุมพลบุรี เห็นกิจกรรมภายในกลุ่มที่มีความสอดคล้องกับโครงการจึงได้คัดเลือกกลุ่มให้เป็นศูนย์จัดการกำจัดศัตรูพืช โดยชุมชนได้ประโยชน์จากการได้รับความรู้และขั้นตอนการผลิตสารชีวภัณฑ์เพื่อใช้กับศัตรูพืชประเภทต่างๆ
วัตถุประสงค์ เพื่อผลิตสารกำจัดศัตรูพืช ลดการใช้สารเคมีประเภทยาฆ่าแมลง

3. ดำเนินการผลิตปุ๋ยอินทรีย์จำนวน 80 ตัน ตามเทคโนโลยีที่ได้รับการถ่ายทอด และจัดส่งวิเคราะห์มาตรฐานเพื่อทราบมาตรฐานทุกครั้งที่ดำเนินการผลิต

1. ดำเนินการผลิตอาหารสัตว์ โดยใช้ปลาป่นที่ผลิตเองเป็นส่วนประกอบประเภทโปรตีนในสูตรอาหารสัตว์
วัตถุประสงค์ ต้องการให้สัตว์เลี้ยงในชุมชนได้รับอาหารตรงตามโภชนะตามที่ได้รับการอบรม ต้องการลดต้นทุนในการซื้ออาหารสัตว์ประเภทต่างๆ

2. เก็บข้อมูลงานทดลองข้าวในกระถาง และปฏิบัติตามขั้นตอนการทดลอง โดยจำลองจากการปลูกข้าวจริง ซึ่งในช่วงระยะเดือนมิถุนายน ถึงกันยายน มีรายละเอียดการปฏิบัติงาน ดังนี้
• เตรียมปุ๋ยตามกรรมวิธีการทดลอง
• จดบันทึกการเจริญเติบโตของทุกกรรมวิธีการทดลอง
• ดูแลการให้น้ำ และกำจัดแมลง
กิจกรรมการศึกษาการใช้ปุ๋ยในนาข้าวระดับกระถางทดลอง เพื่อสร้างให้สมาชิกในกลุ่มรู้จัก ช่างสังเกต
รู้จักจดบันทึก มีความละเอียด เห็นความแตกต่างของสูตรปุ๋ยที่ทดลอง เพื่อสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการทำการเกษตรของเกษตรกรในชุมชนต่อไป

3. การประเมินแม่ข่าย
คณะกรรมการจากกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม ได้เข้าประเมินหมู่บ้านแม่ข่าย เมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม 2562 ณ บ้านบุตาโสม ต.เมืองบัว อ.ชุมพลบุรี จ.สุรินทร์ กลุ่มเกษตรกรผู้เข้าร่วมจำนวน 61 คน โดยมีคณะกรรมการการประเมิน คือ นางวนิดา บุญนาคค้า ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริม และถ่ายทอดเทคโนโลยี นางดารนี ศุภธีรารักษ์ น.ส.ดวงเดือน เพ็ญอาจไธสง น.ส.อาทิตยา ไชยเพชน์ น.ส.ทิตยา สุอินทร์ น.ส.ลลิตา ไชยมงคล บุคลากรสำนักส่งเสริมและถ่ายทอดเทคโนโลยี พร้อมให้คำแนะนำในการพัฒนาเทคโนโลยีที่มีอยู่ให้ยั่งยืนต่อไป

4. ศึกษาดูงาน
• ศึกษาดูงาน ณ กลุ่มเกษตรกรปลูกผักบ้านโพธิ์ศรีสำราญ ต.หัวนา อ.เมือง จ.หนองบัวลำภู
จำนวนผู้เข้าร่วม 5 คน วันที่ 11 กันยายน 2562 ได้ศึกษาดูงานเรื่องต่างๆดังนี้ 1. การทอผ้าและย้อมสีจากธรรมชาติ วิทยากร คือ นางเชาวนีย์ มโนราพันธ์ ทำให้ทราบวิธีการย้อมให้เป็นสีต่างๆ มีการนำสีธรรมชาติมาผสมเกิดเป็นสีใหม่ และมีเคล็ดลับการทำให้เกิดสีเข้ม สีอ่อน โดยวิธีธรรมชาติ จากการศึกษาดูงานในครั้งนี้มีระดับความพึงพอใจในภาพรวม 89.78 %

2. การผลิตถ่านไบโอชาร์ วิทยากร คือ นางสะคร นาคคีรี ได้เรียนรู้การเผาถ่านให้เกิดประจุบวก และ สามารถผลิตเป็นถ่านชาร์โคล สามารถนำไปใช้ประโยชน์กับชีวิตประจำวันได้ จากการศึกษาดูงานในครั้งนี้ มีระดับความพึงพอใจในภาพรวม 92.44 %

3. การผลิตเตาอั้งโล่ประหยัดถ่าน วิทยากร คือ นายไพรพนอม สมณะ เตาอั้งโล่ประหยัดถ่านเป็นเตาที่ ได้รับพัฒนาขึ้นมาทดแทนเตาจากท้องตลาด ที่ใช้อยู่ทั่วไป หากครัวเรือนหันมาใช้เตาอั้งโล่ประหยัดถ่านจะ สามารถประหยัดถ่านลงได้จากเดิมประมาณ 50 % จากการศึกษาดูงานในครั้งนี้มี ระดับความพึงพอใจใน ภาพรวม 87.56 %

• ศึกษาดูงาน ณ กลุ่มเกษตรกรบ้านดอนยางเดี่ยว ต.โพนงาม อ.หนองหาน จ.อุดรธานี
จำนวนผู้เข้าร่วม 5 คน วันที่ 12 กันยายน 2562 ได้ศึกษาดูงานเรื่องต่างๆดังนี้
1. การบริหารจัดการขยะและกำจัดขยะเปียก วิทยากร คือ นายสมยศ มนิสสาร ได้แนวคิดเรื่องการ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เคยทำต่อๆกันมาจนเคยชินให้มาเห็นคุณค่าของการสร้างขยะให้เป็นเงิน เปลี่ยนวิกฤติเป็น โอกาสได้ และมีการพัฒนาต่อยอดให้เกิดการสร้างงานเพิ่มขึ้นในหมู่บ้าน จากการ ศึกษาดูงานในครั้งนี้ มีระดับความพึงพอใจในภาพรวม 90.22 %

2. การปลูกและแปรรูปผักหวานป่า วิทยากรคือ นายสมยศ มนิสสาร ผักหวานป่าเป็นพืชที่มีกิ่งพันธุ์ที่ มีราคาสูง แต่ทางวิทยากรสามารถแนะนำวิธี และเคล็ดลับการปลูกแบบเพาะเมล็ดได้ด้วยตัวเอง สามารถสร้างรายได้ให้กับผู้ปลูกได้ปีละแสนบาท จากการศึกษาดูงานในครั้งนี้ มีระดับความพึงพอใจ ในภาพรวม 95.11 %

5. ดำเนินการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ตามเป้าที่ตั้งไว้จำนวน 100 ตัน ตามเทคโนโลยีที่ได้รับการถ่ายทอด และจัดส่งวิเคราะห์มาตรฐานเพื่อทราบมาตรฐานทุกครั้งที่ดำเนินการผลิต